De Schildklier: De Grote Regisseur van je Lichaam

Voel je je vaak moe, somber, futloos of heb je last van een trage spijsvertering of gewichtsschommelingen? Dan zou het kunnen dat je schildklier hier een rol in speelt. De schildklier is een klein orgaan in je hals, maar heeft een enorme invloed op je lichamelijke én mentale gezondheid. Schildklier problemen komen vaak voor, namelijk één op de tien vrouwen van 30 jaar en ouder (1) In deze blog leggen we uit wat de schildklier doet, waarom klachten vaak onopgemerkt blijven, en hoe verschillende factoren zoals stress, voeding en het immuunsysteem een rol spelen in de werking ervan.

Wat is de schildklier en wat doet het?

De schildklier produceert hormonen die betrokken zijn bij bijna alle processen in het lichaam: van energiestofwisseling tot stemming, temperatuurregeling, spijsvertering, hartritme en zelfs vruchtbaarheid. De belangrijkste schildklierhormonen zijn:

- T4 (thyroxine): het voorhormoon dat in grote hoeveelheden wordt aangemaakt.

- T3 (trijodothyronine): het actieve hormoon dat in cellen zelf zorgt voor energieproductie en metabolisme.

T4 moet in het lichaam worden omgezet naar T3. Dit gebeurt onder andere in de lever, nieren, darmen en het immuunsysteem. Als deze omzetting niet goed verloopt, kun je klachten ontwikkelen, zelfs als je bloedwaarden ‘normaal’ lijken.

Hoe wordt de schildklier aangestuurd?

De aansturing van de schildklier begint in de hersenen, en verloopt via de zogenoemde HHS-as: de hypothalamus, hypofyse, schildklier-as.

Onderstaand schema laat de werking van deze as visueel zien:

De hypothalamus stuurt via TRH een signaal naar de hypofyse, die op zijn beurt TSH afgeeft. TSH stimuleert de schildklier om hormonen aan te maken: ongeveer 90% T4 en 10% T3. T4 wordt vervolgens grotendeels omgezet naar het actieve T3 in de lever (80%) en darmen (20%). In stresssituaties of bij tekorten kan T4 ook worden omgezet naar reverse T3 (rT3), een inactieve vorm die de werking van T3 blokkeert. T3 bereikt uiteindelijk de lichaamscellen waar het zorgt voor energieproductie.

Afbeelding 1

Herken je deze klachten?

Vraag jezelf eens het volgende af:

- Ben je vaak moe, ook na voldoende slaap?

- Heb je het sneller koud dan anderen?

- Heb je last van een droge huid of haaruitval?

- Gaat je hartslag traag of voel je je traag in je denken?

- Voel je je somber of vlak?

- Heb je problemen met je menstruatiecyclus of vruchtbaarheid?

- Ben je gevoelig voor stress of heb je last van angsten?

- Kom je aan in gewicht zonder duidelijke oorzaak?

- Heb je last van verstopping of trage stoelgang?

- Heb je last van een opgezette keel of voel je druk in de hals?

Waarom blijven schildklierproblemen vaak onopgemerkt?

In de reguliere gezondheidszorg wordt meestal alleen TSH en T4 gemeten. Maar de echte werking van de schildklier vindt plaats in de omzetting naar T3, en de opname van dit actieve hormoon in je cellen. Daarnaast zijn er veel invloeden van buitenaf die dit proces verstoren, zoals stress, slaaptekort, tekorten aan voedingsstoffen en chronische ontstekingen.

De schildklier en het immuunsysteem

Veel mensen kampen met een auto-immuunreactie tegen hun eigen schildklier, zoals bij de ziekte van Hashimoto. Hierbij valt het immuunsysteem de schildklier aan, wat leidt tot een geleidelijke afname van de werking. Vaak gaat dit samen met klachten zoals vermoeidheid, brain fog, obstipatie en stemmingswisselingen.

Verborgen invloed van stress, voeding en darmgezondheid

- Stress verhoogt cortisol, dat de omzetting naar actief T3 remt.

- Een verstoorde darmflora kan zorgen voor slechte opname van voedingsstoffen.

- Tekorten aan jodium, selenium, ijzer en zink verstoren het hele proces.

- Slaapgebrek en onregelmatige levensstijl verstoren de hormoonas in je hersenen.

Wat kun je doen?

Daarnaast is het belangrijk om stress te reduceren, voldoende te slapen, ontstekingsbevorderende voeding te vermijden en te zorgen voor voldoende nutriënten via volwaardige voeding.

Afbeelding 2

Tot slot

De schildklier is een onmisbare schakel in jouw gezondheid. Omdat het orgaan samenwerkt met het brein, het immuunsysteem en de spijsvertering, kunnen verstoringen op allerlei manieren klachten veroorzaken. Door bewuster naar je lichaam te luisteren en de juiste vragen te stellen, kun je eerder herkennen of je schildklier ondersteuning nodig heeft.

Door osteopathie en kPNI te combineren, kan ik je lichaam ondersteunen om stress, ontstekingen en andere belastende factoren te verminderen, zodat je schildklier weer optimaal kan werken.

1.     Bayliss R.I.S., Tunbridge W.M.G. et al. ‘ziekten van de schildklier: de feiten’ (2003)

2. Afbeelding 1: overgenomen uit presentatie 'De schildklier' KPNI belgium (2024)

3. Afbeelding 2: overgenomen uit presentatie 'De schildklier' KPNI belgium (2024)